Tâm phế mạn (hay còn gọi là bệnh tim do phổi) là trạng thái suy tim phía bên phải thứ phát do những căn bệnh ở phổi. Nếu không được theo dõi và điều trị đúng chuẩn, bệnh có thể nguy hiểm đến tính mạng con người. Chính vì vậy, người bệnh nên nhận thấy được đâu là triệu chứng tâm phế mạn và cách điều trị căn bệnh này thế nào để có hiệu quả.
Tâm phế mạn là bệnh gì?
Trước hết cần làm rõ, tâm phế mạn là bệnh gì? Đây là căn bệnh rối loạn có hiệu quả tim kéo đến suy tim phải, ví dụ là phì đại và giãn tâm thất phải do tăng áp lực động mạch phổi lâu ngày. Đây là biến chứng của những bệnh làm tổn thương có hiệu quả hoặc cấu trúc của phổi như bệnh về phế quản, phổi, mạch máu, thần kinh và xương lồng ngực. Căn bệnh này không bao hàm những trường hợp suy tim phải thứ phát sau suy tim trái (do hẹp van 2 lá), bệnh tim bẩm sinh hoặc những rối loạn van tim mắc phải.
Những triệu chứng tâm phế mạn là gì?
Giai đoạn lúc đầu
Ở Giai đoạn này, những dấu hiệu không bình thường về có hiệu quả tim thường không đáng ghi chú. Triệu chứng tâm phế mạn lúc này cơ bản là của những căn bệnh nguyên nhân tại phổi. Người bệnh có thể thở khò khè, ho nhiều, khạc đờm kéo dài, đờm màu vàng, có lúc ra mủ.
Giai đoạn suy tim phải
Lúc áp lực động mạch phổi tăng thêm, người bị bệnh thường cảm thấy khó thở mỗi lúc đi lại, làm việc nặng hay gắng sức. Sau đó khó thở cả lúc làm việc nhẹ, quốc bộ hoặc nghỉ ngơi thư dãn.
Trường hợp lúc bệnh diễn tiến nghiêm trọng hơn, sẽ xuất hiện những dấu hiệu của suy tim phải trên toàn thân, những dấu hiệu đó có thể là:
- Đau tức, cảm xúc nặng và căng vùng bụng phía bên phải do gan to dần
- Phù mềm ấn lõm hai chân
- Đau thắt ngực
- Những vết xanh tím xuất hiện ở môi và đầu ngón tay
- Tĩnh mạch cổ nổi
- Nhịp tim nhanh, có lúc loạn nhịp hoàn toàn
- Hồi hộp, đánh trống ngực
- Chán ăn, đầy bụng, buồn nôn
- Cảm thấy thể chất mệt rũ rời
Nhìn chung, những triệu chứng tâm phế mạn thường dễ nhầm lẫn với những căn bệnh khác. Do đó lúc phát hiện có không bình thường, người bị bệnh nên đi tới ngay trung tâm y tế để được những BS chẩn đoán đúng chuẩn và có hướng xử lý kịp thời tránh mối đe dọa đến tính mạng con người.
Nguyên nhân gây ra bệnh tâm phế mạn
Nguyên nhân cơ bản của nhóm bệnh tâm phế mạn đó là tăng áp lực động mạch phổi. Thông thường thất phải của tim có trọng trách đưa máu vào động mạch phổi để máu nhận oxy, chất dinh dưỡng và tuần hoàn đi khắp những mô trong thể chất. Một lúc có sự tăng áp lực bên trong động mạch phổi sẽ tạo ra gánh nặng cho tim, vì lúc này cần phải có một áp lực to hơn áp lực động mạch phổi để đẩy được máu vào động mạch phổi. Lúc đó, thất phải buộc phải tăng lực co bóp mạnh hơn tạo nên cơ thất phải bị giãn, trạng thái này xẩy ra thường xuyên thì sau một thời hạn sẽ dẫn tới hiện tượng suy tim phải.
Có nhiều lý do làm cho áp lực động mạch phổi tăng thêm, cơ bản là bởi vì những bệnh mạn tính về hệ thở, thông dụng nhất là những trường hợp sau Đây:
- Bệnh tắc nghẽn phổi mạn tính (COPD), Đây là nguyên nhân hàng đầu kéo đến bệnh tâm phế mạn
- Tăng áp lực phổi tiên phát (do yếu tố di truyền, căn bệnh tĩnh mạch phổi,…)
- Viêm phế quản mạn tính, viêm phổi kẽ, viêm rãnh liên thùy phổi
- Xơ hóa phổi
- Thuyên tắc mạch phổi (cục máu đông trong phổi)
- Bệnh phế quản suyễn không được kiểm soát ổn định
- Bệnh khí phế thũng, giãn phế quản, giãn phế nang
- Căn bệnh ngừng thở lúc ngủ.
Ngoài ra, một trong những căn bệnh khác có liên quan đến thở như bệnh loạn dưỡng cơ, nhất là những cơ thở (cơ liên sườn, cơ hoành), dị tật xương cột sống do thoái hóa hoặc do dị tật bẩm sinh, bệnh lupus ban đỏ hệ thống cũng có thể xảy nên bệnh tâm phế mạn.
Chẩn đoán bệnh
Chẩn đoán tâm phế mạn không thể chỉ nhờ vào những triệu chứng lâm sàng. Cần phải kết phù hợp với việc khai thác tiền sử bệnh và triển khai những xét nghiệm cận lâm sàng, như vậy mới đủ trung tâm xác minh bệnh tâm phế mạn. Một trong những những xét nghiệm thường sử dụng trong chẩn đoán tâm phế mạn là:
- Chụp X-quang ngực.
- Siêu âm tim (siêu âm 2D, siêu âm doppler)
- Chụp CT scan ngực.
- Chụp hình thông khí/ tưới máu phổi.
- Chụp mạch máu phổi
- Chụp MRI tim.
- Điện tâm đồ.
- Xét nghiệm công thức máu: kiểm tra trạng thái đa hồng cầu, kháng thể trong máu.
- Xét nghiệm khí máu động mạch.
- Xét nghiệm máu để kiểm tra chất gọi là peptide natri lợi niệu (BNP).
- Thông tim phải.
- Sinh thiết phổi để xác định căn bệnh nền.
Từ kết quả của những xét nghiệm trên cộng với dấu hiệu lâm sàng và tiền sử căn bệnh của người bệnh, BS có thể xác định được nguyên nhân gây ra bệnh cũng như bệnh đang ở Giai đoạn nào. Từ đó có thể tìm ra được những phương pháp điều trị và theo dõi sức khỏe cho những người bệnh.
Điều trị tâm phế mạn là gì?
Do tâm phế mạn là hệ quả của những căn bệnh khác, vì vậy mục tiêu điều trị cơ bản là xử lý những căn bệnh nền và kiểm soát triệu chứng để hỗ trợ sức khỏe cho những người bệnh. Những phương pháp có thể sử dụng trong điều trị tâm phế mạn bao hàm:
- Sử dụng thuốc: tùy vào trạng thái người bệnh mà BS có thể chỉ định sử dụng thuốc đường uống, tiêm tĩnh mạch hoặc đường khí dung. Những thuốc được sử dụng thông thường là: thuốc giãn mạch (nhóm thuốc chẹn kênh canxi, ức chế men chuyển,…), thuốc giãn phế quản (theophyllin), thuốc lợi tiểu (spironolactone), thuốc trợ tim (digoxin), thuốc chống đông, thuốc chống viêm (dạng khí dung: prednisolon, hydrocortison), thuốc kháng sinh (trong trường hợp nhiễm trùng phổi),…
- Liệu pháp oxy tại nhà: lúc lượng oxy trong máu thấp, người bệnh cần thở oxy tại nhà qua ống thông mũi, giúp làm giảm trạng thái co mạch phổi do thiếu oxy máu và cải thiện sự thiếu oxy đến những mô.
- Phẫu thuật ghép tim hoặc ghép phổi: Đây là liệu pháp sau cùng, được xem xét lúc bệnh có tiến triển nặng, không thỏa mãn nhu cầu được với những phương pháp điều trị khác.
Sát bên việc tuân thủ điều trị theo chỉ định của BS, người bị bệnh cũng cần phải có chế độ nghỉ ngơi thư dãn và làm việc phù hợp với tình hình sức khỏe. Tránh lao lực quá sức, làm thúc đẩy suy tim nhanh hơn. Phải cai thuốc lá trong trường hợp người bệnh có hút thuốc lá. So với người bị bệnh có triệu chứng phù chân nhiều, cần phải kiểm soát lượng muối và nước nạp vào thể chất hằng ngày.
Bệnh tâm phế mạn có nguy hiểm không?
Tâm phế mạn là căn bệnh tiến triển từ từ, lúc đầu những căn bệnh nền chỉ gây tổn thương đến cấu trúc và có hiệu quả của phổi, thời hạn sau đó mới kéo đến suy tim phải và sau cùng là suy tim toàn bộ. Tuy vậy hiện nay nhiều phương pháp điều trị tiến bộ đã được vận dụng, nhưng suy tim phải vẫn chiếm một tỷ trọng tử vong rất cao (khoảng từ 60 đến 70%).
Tuy nhiên, nếu căn bệnh nền được theo dõi và điều trị đúng chuẩn thì tiên lượng tốt, bệnh có thể tiến triển chậm và ổn định. Khoảng 10 đến 20 năm hoặc lâu không chỉ có vậy mới xuất hiện biến chứng suy tim, hoặc như mong muốn có thể chung sống với bệnh suốt đời mà không khiến ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe.
Không tồn tại liệu pháp để đảo ngược những biến chứng liên quan đến tim, chính vì thế phòng ngừa là vấn đề quan trọng duy nhất để đảm bảo tin cậy sức khỏe cho bản thân. Có thể vận dụng một trong những cách dưới Đây để tham gia phòng bệnh tâm phế mạn:
- Tích cực điều trị những căn bệnh mạn tính tại phổi
- Thường xuyên kiểm tra sức khỏe theo chu kỳ để phát hiện sớm những căn bệnh và điều trị kịp thời
- Tiêm vacxin phòng bệnh nhiễm vi khuẩn đường thở (như cúm, phế cầu,…) để tránh những đợt bội nhiễm
- Trường hợp mắc những bệnh viêm xoang lây nhiễm đường thở thì cần điều trị dứt điểm, tránh tái phát
- Không hút thuốc lá lá, thuốc lào, không sử dụng rượu, bia, kích thích
- Tránh tiếp xúc thường xuyên với khói, bụi, môi trường xung quanh ô nhiễm, ô nhiễm để phòng ngừa nguy cơ tiềm ẩn ảnh hưởng tới phổi
- Xây dựng chế độ sinh hoạt khoa học, tập thể dục thường xuyên, có chế độ ăn uống đủ tiêu chuẩn chất dinh dưỡng, hợp lý sẽ mang lại sức khoẻ tốt.
👇👇👇
#TimMạch #TobaCare
Nhận xét
Đăng nhận xét