Chỉ số HDL cholesterol thấp là một trong những yếu tố chính làm tăng trưởng nguy cơ mắc những bệnh về tim mạch. Việc thiếu hụt HDL cholesterol sẽ thúc đẩy nhanh quy trình hình thành và phát triển của những mảng xơ vữa bên trong lòng mạch, kéo theo những biến đổi nguy hiểm.
Mức HDL cholesterol trong máu thấp có thể được cái thiện thông qua vài phương pháp. Tuy nhiên, để vận dụng hiệu quả cao thì điều quan trọng trước hết là cần tìm hiểu nguyên nhân vì sao mức HDL bị suy giảm.
Chỉ số HDL cholesterol là gì?
Thực chất của cholesterol là một chất béo, không thể tan trong máu. Để có thể xuất hiện được trong máu, cholesterol bắt buộc phải link với những phân tử protein để tạo thành hai loại: lipoprotein tỷ lệ cao (HDL) và lipoprotein tỷ lệ thấp (LDL).
Lượng cholesterol trong LDL sẽ là cholesterol xấu do có khả năng ngọt ngào bên trong thành động mạch, tạo thành những mảng xơ vữa. Tuy nhiên, điều này có thể được kiểm soát bởi HDL cholesterol, hay còn gọi là cholesterol tốt. Vai trò quan trọng của HDL là vận chuyển những cholesterol dư thừa trong máu về lại gan nhằm mục tiêu mục đích phân hủy và vứt bỏ ra khỏi cơ thể, ngăn chặn chúng xâm nhập vào thành động mạch. Chính vì vậy, nồng độ HDL trong máu càng nhiều thì nguy cơ mắc những bệnh về tim mạch sẽ càng thấp.
Thường thì, mức giới hạn HDL cholesterol trong máu sẽ sở hữu sự không giống nhau ở nam và nữ, ví dụ là:
- Mức bình thường: > 40 mg/dL (nam) và > 50 mg/dL (nữ)
- Mức tối ưu: ≥ 60 mg/dL
Như vậy có thể nói, chỉ số HDL cholesterol lý tưởng là lúc nó vượt cao hơn mức giới hạn bình thường. Cũng chính vì HDL cholesterol thấp đồng nghĩa với việc LDL cholesterol dư thừa sẽ tăng cao và tích tụ lại, kéo theo hình thành những mảng xơ vữa. Lúc đó rất đơn giản xuất hiện những biến đổi nguy hiểm như là đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, suy tim, đột quỵ,…
Những nguyên nhân gây mức HDL thấp
Trạng thái HDL cholesterol thấp có thể do nhiều nguyên nhân phát sinh, cơ bản là do lối sống, cơ chế ăn uống hoặc đôi lúc có liên quan đến một trong những vấn đề sức khỏe khác. Những nguyên nhân thông dụng có thể nói tới như:
- Thừa cân, béo phì
- Chính sách ăn uống có nhiều carbohydrate và hàm lượng béo
- Thuốc lá lá
- Lối sống ít vận động
- Bệnh đái tháo đường không kiểm soát
- Những căn bệnh về gan, thận
- Yếu tố di truyền: một vài trường hợp mức HDL cholesterol thấp có thể là do những bệnh di truyền hiếm gặp như bệnh Tangier và bệnh thiếu hụt protein.
- Ngoài ra, mức HDL cholesterol cũng có thể có khả năng bị giảm ở những người mắc bệnh sử dụng kéo dãn một trong những loại thuốc như: chẹn kênh beta, lợi tiểu thiazide, testosteron tổng hợp (steroid đồng hóa),… Để xác định đúng nguyên nhân, tốt hơn hết là bạn nên tới gặp BS để được thăm khám và chẩn đoán một cách không hề thiếu.
Làm sao để tăng chỉ số HDL cholesterol là gì?
Chỉ số HDL cholesterol thấp có thể được cái thiện bằng phương pháp cách sử dụng thuốc, xây dựng một cơ chế ăn uống khoa học hoặc thay đổi lối sống lành mạnh hơn. Việc vận dụng phương pháp nào còn tùy thuộc vào nguyên nhân cũng như trạng thái ví dụ của từng người.
Hầu hết những người mắc hội chứng chuyển hóa (một nhóm những bệnh bao hàm béo phì, tăng huyết áp và lượng đường trong máu cao) thường xuyên có mức HDL thấp hơn. Do đó việc ăn kiêng và giảm cân có thể đem lại lợi ích rất rộng lớn. Một vài phân tích cho thấy mức HDL cholesterol được tăng thêm đáng kể lúc trọng lượng cơ thể giảm từ 1-3%. Không chỉ là vậy, việc kiểm soát trọng lượng cũng có thể giúp giảm lượng đường trong máu.
Ngoài ra, tăng cường những sinh hoạt thể lực là phương pháp quan trọng để hỗ trợ giảm cân và rèn luyện cơ thể khỏe mạnh. Duy trì luyện tập thể dục thường xuyên sẽ làm tăng lượng HDL cholesterol, đồng thời cùng lúc làm giảm lượng chất béo trung tính (triglyceride).
Một cơ chế ăn nhiều carbohydrate, chất béo chuyển hóa và chất béo bão hòa sẽ làm cho mức LDL cholesterol tăng thêm và mức HDL cholesterol giảm xuống. Vì thế, cần hạn chế việc tiêu thụ quá nhiều tinh bột, đường, những loại thịt, trứng, sữa, đồ chiên rán, thực phẩm chế biến sẵn,…
Thay vào đó, nên ưu tiên nạp vào cơ thể những loại thực phẩm có khả năng làm tăng HDL cholesterol như: những loại cá giàu omega-3 (cá hồi, cá trích, cá mòi, cá thu), dầu olive, dầu dừa, những loại rau củ có màu tím (cà tím, bắp cải đỏ, quả việt quất, dâu đen, quả mâm xôi đen,…)
Uống rượu ở mức vừa phải cũng có thể làm mức cholesterol HDL cao hơn. Tuy nhiên, việc uống nhiều rượu có thể gây tăng cân, tăng huyết áp và tăng triglyceride. Vì thế, nếu như bạn chưa từng uống rượu thì không nên chính thức sử dụng rượu để cái thiện mức HDL cholesterol thấp.
Hình như, những người bỏ thuốc lá, nhất là phụ nữ, có thể làm mức HDL cholesterol tăng thêm. Những loại thuốc kê đơn được sử dụng để hạ mức LDL và triglyceride ví dụ như fibrat, statin, niacin cũng có thể có tác dụng làm tăng HDL cholesterol. Nhưng lưu ý, người mắc bệnh chỉ nên sử dụng thuốc lúc có chống chỉ định của BS để tránh xẩy ra một trong những tác dụng phụ không mong muốn.
Tóm lại, có thể thấy rằng chỉ số HDL cholesterol thấp là trạng thái cần phải phát hiện và khắc phục sớm để ngăn chặn những vấn đề nguy hiểm đến sức khỏe. Chủ động theo dõi những chỉ số bằng việc thăm khám theo chu kỳ nhất định là cách bảo vệ sức khỏe giản dị và hiệu quả nhất.
Chỉ số HDL cholesterol cao có thể giúp chống lại nguy hại mắc những tình trạng bệnh về tim mạch. Tuy nhiên, có phải HDL càng tốt thì càng tốt không? Nếu chỉ số này ở mức quá cao thì liệu có nguy hiểm gì không?
HDL (lipoprotein tỉ trọng cao) cùng với LDL (lipoprotein tỉ trọng thấp) là hai thành phần cholesterol chính có trong máu. Trong số đó, chỉ có LDL cholesterol sẽ là cholesterol xấu do có tác động tiêu cực đến tình hình sức khỏe. Riêng HDL cholesterol thì lại có lợi cho tim mạch.
Chỉ số HDL cholesterol cao có phải lúc nào cũng tốt?
Hầu hết những người bị bệnh rối loạn lipid máu đều có nguy hại cao mắc những bệnh về tim mạch. Nguyên nhân là do có quá nhiều LDL cholesterol và triglyceride (chất béo trung tính) trong máu, dẫn theo việc chúng có thể tích tụ lại tạo thành những mảng bám bên trong lòng động mạch. Theo thời hạn, những mảng bám sẽ dày lên, cứng lại và làm hẹp những động mạch. Đôi lúc chúng có thể nứt vỡ gây xuất huyết mạch máu và hình thành nên những cục máu đông (huyết khối), dẫn theo tắc trọn vẹn động mạch, xảy nên một loạt những biến chứng trầm trọng như đợt đau tim, nhồi máu cơ tim, đột quỵ,… thậm chí là tử vong.
Để tinh giảm nguy hại xẩy ra trạng thái này, việc cần làm là phải “vệ sinh” thật sạch sẽ lượng LDL và triglyceride dư thừa trong máu. Trọng trách quan trọng đó sẽ do HDL cholesterol tiến hành, bằng phương pháp vận chuyển hàm vị béo từ trong máu về lại gan để xử lý và loại bỏ ra khỏi thể chất qua đường mật. Chính vì vậy mà HDL còn được gọi là cholesterol tốt và chỉ số HDL cholesterol thường được khuyến cáo nên ở mức cao. Trên thực tiễn, cần phải xem xét một trong những yếu tố khác mới có thể Kết luận được HDL cholesterol cao có thật sự tốt không.
Thông thường HDL cholesterol trong máu sẽ ở mức > 40 mg/dL, chỉ số này có thể không giống nhau tùy thuộc vào giới tính, lứa tuổi,… nhưng nhìn chung HDL sẽ là tối ưu nhất nếu ≥ 60 mg/dL. Nói như vậy không Có nghĩa là HDL càng cao sẽ càng tốt. Tuy vậy không tồn tại quy định nào về mức giới hạn trên, nhưng nếu chỉ số HDL cholesterol > 95 mg/dL thì có thể được xem là cao không ổn định.
Nồng độ HDL cholesterol cao thường tương ứng với kinh nghiệm mắc những bệnh tim mạch thấp. Tuy nhiên, trường hợp HDL tăng cao không ổn định có thể dẫn theo điều ngược lại. Một vài nghiên cứu và phân tích đã cho thấy, sự không ổn định có thể làm thay đổi phương pháp sinh hoạt của HDL và chính điều đó làm tăng kinh nghiệm xẩy ra những vấn đề về tim mạch. Quan trọng, nguy hại sẽ to hơn ở những những người có mức độ protein phản ứng C (CRP) trong máu cao. Đồng thời cùng lúc, nghiên cứu và phân tích cũng phát hiện ra rằng những những người có mức HDL quá cao hoặc quá thấp sẽ sở hữu nguy hại tử vong cao hơn những những người có mức HDL vừa phải.
Đâu là nguyên nhân khiến cho mức HDL cholesterol quá cao?
Mức HDL không tự nhiên tăng thêm cao ở phần lớn những những người có quy trình chuyển hóa thông thường. Mà thay vào đó, chỉ số HDL cholesterol quá cao thường xuyên có liên quan đến những không ổn định bên trong thể chất. Ví dụ, nguyên nhân chính khiến cho HDL tăng cao là do những rối loạn di truyền làm tăng việc sản xuất hoặc làm giảm độ thanh thải của HDL. Một trong những rối loạn điển hình nổi bật có thể nói đến là:
- Biến thể di truyền hiếm gặp trong phân tử SR-BI
- Thiếu protein vận chuyển cholesteryl ester (CETP)
- Tăng alpha lipoprotein máu tính chất mái ấm gia đình
Ngoài ra, HDL cholesterol cao cũng có thể là kết quả của một vài nguyên nhân thứ phát khác như: nghiện rượu mạn tính không đi kèm theo xơ gan, cường giáp, xơ gan ứ mật tiên phát, sử dụng một trong những loại thuốc chữa bệnh (ví dụ như estrogen, corticoid, insulin, phenytoin,…)
Làm sao để giảm mức HDL cholesterol về mức tin cậy?
Tuy vậy HDL cholesterol cao có thể tạo nên nhiều biến cố cho tình hình sức khỏe, nhưng suôn sẻ là trạng thái này rất hiếm gặp. Trong lúc đó, mức HDL cholesterol quá thấp và LDL cholesterol cao mới là vấn đề phổ cập ở mọi người. Để đảm bảo cho tình hình sức khỏe của hệ tim mạch, những Chuyên Viên khuyên nên giữ HDL cholesterol ở mức tin cậy bằng phương pháp tiến hành những phương pháp sau:
- Không thuốc lá
- Xây dựng một cơ chế ăn nhiều rau, trái cây, protein nạc và ngũ cốc nguyên hạt
- Hạn chế ăn chất béo bão hòa, thực phẩm chiên rán, muối và đồ ngọt
- Sử dụng rượu với lượng vừa phải (hoặc trọn vẹn không uống rượu)
- Tập luyện thể thao từ 15 – 30 phút, điều độ bốn đến năm lần mỗi tuần
- Kiểm tra cholesterol ít nhất 5 năm một lần, hoặc theo chống chỉ định của BS
- Kiểm soát và trị liệu hiệu suất cao những trạng thái tình hình sức khỏe khác như bệnh đái tháo đường, huyết áp cao hoặc bệnh tuyến giáp,… để không tác động đến mức cholesterol.
Cũng cần lưu ý là trong cả lúc bạn có lối sống lành mạnh, HDL vẫn có thể tăng cao không ổn định do di truyền. Trường hợp này, cần phải tiến hành thêm một trong những xét nghiệm bổ sung cập nhật để tìm kiếm những vấn đề di truyền và những yếu tố nguy hại khác, lúc đó mới có thể quyết định phương pháp khắc phục hiệu suất cao.
Như vậy, có thể nói HDL cholesterol cao là một dấu hiệu tích cực so với tình hình sức khỏe. Thế nhưng, điều đó không trọn vẹn đúng trong các mọi trường hợp. Vì vậy, tốt hơn hết là chúng ta nên thường xuyên kiểm tra cũng như là chủ động duy trì mức cholesterol ổn định để bảo vệ tình hình sức khỏe.
👇👇👇
#TimMạch #TobaCare
Nhận xét
Đăng nhận xét