Bệnh xơ vữa động mạch có thể dẫn đến những vấn đề trầm trọng như nhồi máu cơ tim, đột quỵ hoặc thậm chí tử vong nếu không điều trị hiệu quả. Hiểu về tình trạng bệnh này sẽ giúp cho bạn phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
Vậy nguyên nhân gây xơ vừa động mạch là gì và làm thế nào để phát hiện bệnh sớm? Mời bạn cùng tìm hiểu thêm trong nội dung bài viết này nhé!
Bệnh xơ vữa động mạch là gì?
Bệnh xơ vữa động mạch là từng mảng xơ vữa tích tụ bên trong thành động mạch. Động mạch mang máu chứa oxy đến tim và những cơ quan khác trong cơ thể. Mảng xơ vữa được tạo thành từ chất béo, cholesterol, canxi và hàm vị khác được tìm thấy trong máu. Theo thời gian, mảng xơ vữa cứng lại và làm hẹp động mạch, hạn chế dòng chảy của máu chứa oxy đến những cơ quan và những cơ quan khác trong cơ thể. Bệnh xơ vữa động mạch có thể kéo đến những vấn đề trầm trọng bao gồm nhồi máu cơ tim, đột quỵ hoặc thậm chí là tử vong.
Những dấu hiệu và triệu chứng xơ vữa động mạch là gì?
Bệnh xơ vữa động mạch không xuất hiện ngay lập tức mà từ từ. Xơ vữa động mạch nhẹ thường không tồn tại triệu chứng nào.
Bạn thường sẽ không còn phát hiện triệu chứng xơ vữa động mạch cho tới lúc động mạch bị hẹp lại hoặc bị tắc khiến cho nó không thể hỗ trợ đủ máu đến những cơ quan và mô. Đôi lúc, một khối máu đông có thể làm tắc trọn vẹn dòng máu hoặc làm chậm quy trình vận chuyển máu, tạo nên đợt đau tim hoặc đột quỵ.
Những triệu chứng xơ vữa động mạch từ trung bình cho tới trầm trọng tùy thuộc vào động mạch bị ảnh hưởng, bao gồm:
- Nếu mảng xơ vữa ở động mạch tim, bạn có thể có những triệu chứng như đau ngực hoặc thắt ngực
- Nếu mảng xơ vữa ở động mạch hỗ trợ máu cho não, bạn có thể có những dấu hiệu và triệu chứng như tê đột ngột hoặc yếu ở tay hoặc chân, khó nói hoặc nói lắp, mất thị lực tạm thời ở một thị giác hoặc cơ mặt bị rủ xuống. Những dấu hiệu của cơn thiếu máu thoáng qua, nếu không được điều trị, có thể diễn tiến thành một cơn đột quỵ
- Nếu mảng xơ vữa động mạch ở động mạch cánh tay và chân, bạn có thể có những triệu chứng của nhóm bệnh động mạch ngoại vi như đau chân lúc quốc bộ
- Nếu mảng xơ vữa ở động mạch thận, các bạn sẽ bị cao huyết áp hoặc suy thận
Bạn có thể gặp những triệu chứng xơ vữa động mạch khác không được đề cập. Nếu như bạn có bất kỳ thắc mắc nào về những dấu hiệu bệnh, hãy xem thêm ý kiến BS.
Khi nào bạn cần gặp BS?
Chẩn đoán và điều trị sớm có thể ngăn chặn tình trạng xơ vữa động mạch trở nên trầm trọng hơn và phòng ngừa đợt đau tim, đột quỵ, vì vậy chúng ta nên báo với BS càng sớm càng tốt để ngăn chặn tình trạng trầm trọng này.
Nếu như bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nêu trên hoặc có bất kỳ thắc mắc nào, xin vui lòng xem thêm ý kiến BS. Cơ địa mỗi người là không giống nhau. Vì vậy hãy hỏi ý kiến BS để lựa chọn được phương án thích hợp nhất.
Nguyên nhân gây ra bệnh
Nguyên nhân gây ra bệnh xơ vữa động mạch là gì?
Sự tích tụ mảng xơ vữa và xơ cứng động mạch làm hạn chế dòng chảy của máu trong động mạch, tạo nên những cơ quan và những mô trong cơ thể bị thiếu oxy để hoạt động.
Những nguyên nhân thông dụng làm xơ cứng động mạch:
- Cholesterol cao. Cholesterol là một chất sáp, màu vàng được tìm thấy trong cơ thể và trong số loại thực phẩm. Chất này có thể tăng trong máu và làm tắc nghẽn những động mạch, trở thành một mảng xơ cứng làm hạn chế hoặc làm tắc nghẽn tạo nên máu không thể lưu thông đến tim và những cơ quan khác.
- Chất béo. Ăn nhiều thực phẩm có chất béo cũng có thể kéo đến hình thành mảng xơ vữa.
- Lớn tuổi. Lúc bạn có tuổi, tim và mạch máu làm việc nhiều hơn thế nữa để bơm và nhận máu. Động mạch có thể bị suy yếu và trở nên kém đàn hồi, từ đó dễ hình thành mảng xơ vữa.
Một trong những nguyên nhân thông dụng khác là:
- Thuốc lá lá
- Kháng insulin, béo phì hay tiểu đường
- Tình trạng viêm như viêm khớp, lupus, nhiễm trùng hoặc viêm không rõ nguyên nhân.
Những ai thường mắc phải bệnh xơ vữa động mạch?
Bệnh xơ vữa động mạch là một vấn đề khá thông dụng liên quan đến lão hóa. Lúc bạn có tuổi, nguy cơ xơ vữa động mạch tạo thêm. Yếu tố di truyền hoặc lối sống tạo nên mảng xơ vữa tích tụ trong động mạch. Lúc bạn đến tuổi trung niên hoặc tuổi già, mảng xơ vữa lúc này đã đủ lớn sẽ tạo nên những dấu hiệu hoặc triệu chứng. Ở phái mạnh, nguy cơ mắc bệnh tăng thêm sau tuổi 45. Ở phái đẹp, nguy cơ cao mắc bệnh tạo thêm sau tuổi 55.
Bạn có thể kiểm soát bệnh này bằng phương pháp hạn chế và giảm thiểu những yếu tố nguy cơ. Hãy xem thêm BS để tìm hiểu thêm thông tin cụ thể.
Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc bệnh xơ vữa động mạch?
Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh xơ vữa động mạch, bao gồm:
- Bệnh sử gia đình. Nếu gia đình có thành viên từng mắc bệnh xơ vữa động mạch thì bạn cũng sẽ sở hữu nguy cơ bị xơ vữa động mạch. Tình trạng này là do những tình trạng bệnh di truyền liên quan đến tim mạch.
- Huyết áp cao. Huyết áp cao có thể làm hư hỏng những mạch máu sau lúc làm cho chúng suy yếu ở một trong những vị trí. Cholesterol và hàm vị khác trong máu có thể làm giảm sự linh hoạt của những động mạch theo thời gian.
Những yếu tố nguy cơ khác bao gồm:
- Cholesterol cao
- Tiểu đường
- Béo phì
- Thuốc lá lá
- Tiền sử bị bệnh tim sớm
- Thiếu tập thể dục
- Chính sách ăn không lành mạnh
Điều trị hiệu quả
Những thông tin được hỗ trợ không thể thay thế cho lời khuyên của những nhân viên y tế. Hãy luôn luôn xem thêm ý kiến BS.
Những kỹ thuật y tế nào sử dụng để chẩn đoán bệnh xơ vữa động mạch?
Trong lúc khám, BS có thể tìm thấy những dấu hiệu của động mạch bị hẹp, nở rộng hoặc cứng, bao gồm:
- Mạch yếu hoặc mất mạch ở dưới khu vực của động mạch bị hẹp;
- Giảm huyết áp ở bên chi bị tổn thương;
- Phát hiện âm thổi ở động mạch bằng ống nghe.
Tùy thuộc vào kết quả kiểm tra, BS có thể ý kiến đề nghị một hoặc nhiều xét nghiệm chẩn đoán, bao gồm:
- Những xét nghiệm máu. Xét nghiệm có thể phát hiện tình trạng tăng nồng độ cholesterol và đường trong máu, tình trạng này làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch. Bạn được yêu cầu nhịn chế độ ăn uống (trừ nước lọc) từ 9-12 giờ trước lúc xét nghiệm máu;
- Siêu âm Doppler. Bác Sỹ sử dụng máy siêu âm Doppler để đo huyết áp tại những điểm không giống nhau dọc từ cánh tay hoặc chân. Những phép đo này có thể giúp BS Review mức độ tắc nghẽn cũng như vận tốc của dòng máu trong động mạch;
- Chỉ số cánh tay-mắt cá chân. Thử nghiệm này có thể cho thấy thêm liệu bạn có xơ vữa động mạch ở chân và cẳng bàn chân hay là không. Bác Sỹ có thể so sánh huyết áp ở thị giác cá chân với huyết áp ở cánh tay của bạn. Một sự khác lạ không ổn định có thể chỉ ra rằng bệnh mạch máu ngoại vi do xơ vữa động mạch tạo nên;
- Điện tâm đồ. Điện tâm đồ có thể cho thấy minh chứng của một đợt đau tim trước đó. Nếu những dấu hiệu và triệu chứng của bạn xẩy ra thường xuyên, nhất là lúc gắng sức, BS có thể yêu cầu bạn quốc bộ trên máy chạy bộ hoặc đạp xe đạp trong quy trình đo điện tâm đồ;
- Thử nghiệm gắng sức. Phương pháp này được sử dụng để tích lũy thông tin tim hoạt động ra làm sao trong lúc gắng sức. Chính vì lúc bạn gắng sức, tim sẽ bơm khó khăn hơn và nhanh hơn so với hoạt động hằng ngày, thử nghiệm gắng sức có thể tiết lộ những vấn đề trong trái tim mà không được ghi chú đến. Thử nghiệm gắng sức thông thường là quốc bộ trên máy chạy bộ hoặc đạp xe đạp đứng yên trong lúc theo dõi nhịp tim, huyết áp và hơi thở;
- Thông tim và chụp mạch máu. Thử nghiệm này có thể cho thấy động mạch vành nào bị hẹp hoặc bị tắc. Bác Sỹ sẽ tiêm chất cản quang vào những động mạch của tim trải qua một ống thông nhỏ, dài được đưa vào từ động mạch, thông thường là ở chân để mang đến những động mạch trong tim. Lúc chất cản quang vào động mạch, hình ảnh động mạch sẽ hiển thị trên hình ảnh X-quang và cho thấy thêm khu vực bị tắc nghẽn;
- Chẩn đoán bằng hình ảnh khác. Bác Sỹ có thể sử dụng siêu âm, chụp cắt lớp vi tính hoặc chụp mạch máu cộng hưởng từ để xem những động mạch. Những xét nghiệm này thường có thể cho thấy những động mạch lớn bị hẹp và cứng, cũng như phình động mạch và ngọt ngào canxi trong thành động mạch.
Những phương pháp điều trị bệnh xơ vữa động mạch là gì?
Việc điều trị bao gồm thay đổi lối sống hiện tại bằng phương pháp hạn chế lượng chất béo và cholesterol. Bạn phải tập thể dục nhiều hơn thế nữa để nâng cao tình trạng sức khỏe của tim và mạch máu. Bạn cũng có thể cần sự hỗ trợ y tế, ví dụ như:
Thuốc
Thuốc có thể giúp phòng ngừa xơ vữa động mạch xấu đi. Thuốc bao gồm:
- Thuốc giảm cholesterol bao gồm statin và những dẫn xuất của axit fibric;
- Thuốc chống kết tập tiểu cầu và thuốc kháng đông như aspirin để ngăn chặn huyết khối và làm tắc nghẽn động mạch;
- Thuốc ức chế beta hoặc thuốc chẹn kênh canxi để làm giảm huyết áp;
- Thuốc lợi tiểu để giúp đỡ giảm huyết áp;
- Thuốc ức chế men chuyển giúp phòng ngừa hẹp động mạch.
Phẫu thuật
Trong một trong những trường hợp, phẫu thuật có thể quan trọng nếu những triệu chứng đặc trưng trầm trọng, cơ hoặc những mô da bị mối đe dọa. Phẫu thuật để điều trị xơ vữa động mạch bao gồm:
- Phẫu thuật bắc cầu. Bác Sỹ sẽ sử dụng một tĩnh mạch máu từ những nơi khác trong cơ thể của bạn hoặc một ống tổng hợp để chuyển hướng máu chảy quanh động mạch bị tắc hoặc bị hẹp.
- Tiêu sợi huyết. Bác Sỹ sẽ làm tan khối máu đông bằng phương pháp tiêm một loại thuốc chữa bệnh vào động mạch bị ảnh hưởng.
- Nong mạch. Bác Sỹ sẽ sử dụng một ống mỏng tanh, dẻo gọi là ống thông và một quả bóng để mở rộng động mạch.
- Cắt bỏ nội mạc động mạch. Bác Sỹ sẽ phẫu thuật để loại bỏ chất béo ngọt ngào trong động mạch.
- Nạo mảng xơ vữa. Bác Sỹ sẽ loại bỏ mảng bám động mạch bằng phương pháp sử dụng một ống thông với một lưỡi dao sắc ở một đầu.
Những thói quen sinh hoạt giúp cho bạn hạn chế bệnh xơ vữa động mạch?
Các bạn sẽ có thể kiểm soát bệnh này nếu vận dụng những liệu pháp sau:
- Có chính sách chế độ ăn uống lành mạnh ít chất béo bão hòa và cholesterol
- Tránh thực phẩm giàu chất béo
- Thêm cá vào chính sách chế độ ăn uống hai lần mỗi tuần
- Tập thể dục trong vòng 30-60 phút mỗi ngày, sáu ngày mỗi tuần
- Bỏ thuốc lá nếu bạn có thói quen thuốc lá
- Giảm cân nếu bạn đang thừa cân hoặc béo phì
- Kiểm soát không thoải mái
- Điều trị những bệnh liên quan đến xơ vữa động mạch, ví dụ như cao huyết áp, cholesterol cao và tiểu đường
Nếu như bạn có bất kỳ thắc mắc nào, hãy xem thêm ý kiến BS để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.
👇👇👇
#TimMạch #TobaCare
Nhận xét
Đăng nhận xét